Tay đấm Muhammad Ali: Một cuộc đời sôi nổi vì cộng đồng

Ông vừa trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 74 tại quê nhà ở Louisville, bang Kentucky (Mỹ) hôm 3-6 (giờ Mỹ) sau 2 ngày nhập viện vì các biến chứng hô hấp.

Muhammad Ali là huyền thoại quyền anh hạng nặng của nước Mỹ được hâm mộ trên toàn cầu vào thập niên 60. Ông tên thật là Cassius Marcellus Clay Jr, sinh ngày 17-1-1942 trong một gia đình nghèo khổ với bố là thợ làm biển quảng cáo, còn mẹ là hầu phòng.

Ông bắt đầu tham gia quyền anh chuyên nghiệp từ năm 12 tuổi. Khả năng thiên bẩm xuất chúng về bộ môn thể thao này được ông phát huy liên tục qua quá trình rèn luyện gian khổ.

Giai thoại của Ali vẫn được lan truyền rộng rãi trong làng quyền anh. Đó là vào năm ông 12 tuổi khi mất chiếc xe đạp mình yêu quý, Ali đã đến gặp viên cảnh sát Joe Martin nói bằng giọng tức giận: “Cháu muốn nện cho tên trộm một trận”. Viên cảnh sát trả lời: “Vậy thì cháu phải học cách đánh trước khi thách đấu với người khác”. Martin ngoài việc là một cảnh sát, ông còn là huấn luyện cho các võ sĩ trẻ ở địa phương.

Ali được Martin nhận làm đệ tử, và từ đây sự nghiệp quyền anh của ông chính thức bắt đầu. Trước năm 18 tuổi, Ali giành đượcchức vô địch Đôi găng vàng vùng Kentucky đến 6 lần, 2 chức vô địch Chiếc găng vàng quốc gia, 2 chức vô địch của Liên đoàn thể thao nghiệp dư quốc gia.

Ngày 29-10-1960, Ali lần đầu tiên thượng đài chuyên nghiệp. Cũng trong năm đó, ông giành được một chỗ trong đội tuyển quyền Anh của Mỹ tham dự Olympic ở Ý. Sau khi vượt qua 3 trận so găng, Ali đã đánh bại võ sĩ Zbigniew Pietrzykowski đến từ Ba Lan để đoạt chiếc huy chương vàng.

4 năm sau (1960), ông đã hạ knock out “Gấu đen” Sonny Liston, một võ sĩ lừng danh số một vào thời điểm đó để trở thành nhà vô địch quyền Anh hạng nặng của thế giới.

Tốc độ ra đòn cực nhanh của Muhammad Ali: 

Từ năm 1960 đến ngày ông chính thức treo găng giã từ sự nghiệp vào năm 1981 khi để mất danh hiệu vô địch vào tay võ sĩ Trevor Berbick, Ali đã đánh 61 trận, thắng 56 trận, trong đó có 37 trận bằng knock-out, và thua năm trận.

Muhammad Ali (đứng) hạ Sonny Liston trong trận đấu tại Lewiston, Maine ngày 25-5-1965 - Ảnh: AP

Ông từng tham gia các cuộc tuần hành phản đối chiến tranh ở Việt Nam. Năm 1967, Ali bị buộc tội vì từ chối nhập ngũ đến Việt Nam tham chiến. Khi đó, hiệp hội quyền Anh đã tước danh hiệu vô địch và ông bị cấm thi đấu trong ba năm rưỡi. Ali để lại câu nói lay động hàng triệu con tim: “Tại sao tôi phải đi 10 ngàn dặm để thả bom lên đầu những người Việt Nam vô tội trong khi ở Mỹ còn người da đen còn bị đối xử tệ bạc…"

"Tại sao tôi phải đi 10 ngàn dặm để thả bom lên đầu những người Việt Nam vô tội trong khi ở Mỹ còn người da đen còn bị đối xử tệ bạc…" - Muhammad Ali nói về lý do phản chiến

Trở lại sân đấu sau đó, Ali tiếp tục chuỗi thành công rực rỡ khi thắng tiếp hàng loạt đối thủ sừng sỏ khác, trong đó có nhà vô địch hạng nặng George Foreman được xem là “trên cơ” mình vào năm 1974.

Năm 1975, ông chiến thắng đối thủ Joe Frazier trong trận so găng kéo dài 14 vòng tại thành phố Quezon, Philippines. Đây được xem là “trận đấu thế kỷ” tương tự trận Mayweather và Pacquiao gần đây.

Năm 1999, Ali được đài BBC tôn vinh là “vận động viên của thế kỷ”.

Từ cuối thập niên 70, sức khỏe và sự nghiệp của Ali dần đi xuống. Ông phải vật lộn với chứng Pakinson - chứng thoái hóa hệ thần kinh trung ương khiến ông bị hạn chế vận động.

Ali (phải) trong một trận đấu  năm 1981 - Ảnh: AP

Năm 1978, ông thua đối thủ Leon Spinks và bị Lary Holmes hạ knock-out vào năm 1980. Năm 1981, sau khi thua Trevor Berbick, ông chính thức giã từ sự nghiệp.

Sau khi “về vườn”, ông trở thành một nhà hoạt động nhân quyền sôi nổi. Tháng 12-2015, ông đã lên tiếng chỉ trích tỷ phú Donald Trump khi Trump cho rằng phải cấm những người theo đạo Hồi đến Mỹ.

Ali trong một phòng tập ở New York năm 1962 - Ảnh: AP

Ali đã trải qua 4 cuộc hôn nhân, có 9 người con, trong đó cô con gái Laila Ali là một võ sĩ lừng danh của làng quyền anh nữ.

Một cuộc đời sôi nổi, cống hiến cho thể thao nay đã nằm xuống trong sự tiếc thương của cộng đồng.

Ali và mẹ năm 1963 - Ảnh: AP

Ali xuất hiện trong một sự kiện ngày 25-7-2012. Lúc này ông đã già và yếu - Ảnh: Getty Images